wtorek, 30 lipca 2013

Liczba mnoga w języku niderlandzkim

Jak tworzyć liczbę mnogą (het meervoud) rzeczowników w języku niderlandzkim?
Upraszczając temat można powiedzieć, że większość rzeczowników dostaje po prostu końcówkę -en, a pozostałe -s. To najkrótsza wykładnia zasady dla tych, którzy nie chcą lub nie potrzebują zagłębiać się w szczegóły.

Dla tych dociekliwych (lub zmuszonych do wgryzania się w gramatykę niderlandzką) napiszę o trzech sposobach tworzenia liczby mnogiej:

1) Dodajemy końcówkę -en:

het boek - de boeken  -  książka - książki
de lamp - de lampen - lampa - lampy

W tym wypadku warto pamiętać o trzech wyjątkach:

a)  s w liczbie pojedyńczej zamienia się w z w liczbie mnogiej)

het huis - de huizen - dom

b) -f w końcówce rzeczownika w liczbie pojedyńczej zamienia się w -v w liczbie mnogiej

de wolf - de wolven - wilk

c) rzeczowniki zakończone na -heid w liczbie pojedyńczej, dostają koncówkę -heden w liczbie mnogiej.
To są zazwyczaj rzeczowniki powstałe od przymiotników:

de moeilijkheid - de moeilijkheden - trudność

2) Dodajemy końcówkę -s:

a) gdy rzeczowniki składają się z więcej niż jednej sylaby i kończą się na -e, -el, -er, -em, -ie, -en

de tafel - de tafels - stół

b) gdy rzeczowniki kończą się na -eau, -é

de café - de cafés - kawiarnia

3) Dodajemy końcówkę -'s:

a) gdy rzeczowniki kończą się na -a, -i, -o, -u, -y

de mama - de mama's - mama

b) do skrótów

tv - tv's - telewizja

Wyjątkiem są skróty zakończone na -s, -x. Te dostają końcówkę -en, jak np: GPS - GPSen - nawigacja GPS.

No i jest jeszcze kilka wyjątków - do zapamiętania. Nieregularną formę liczby mnogiej w języku holenderskim posiadają rzeczowniki:

het schip - de schepen - statek
het schaap - de schepen - owca
het lid - de leden - członek (zarówno jako członek stowarzyszenia jak i męska część ciała)
de stad - de steden - miasto

To te najczęściej spotykane wyjątki.

Cała ta spisana wykładnia wygląda może trochę skomplikowanie, ale zaręczam, że w praktyce wiele form wchodzi do głowy przez osłuchanie. I potem np.: forma de bloem - de bloemen (kwiaty) będzie jedyną, która nam pasuje. A do reguł warto zajrzeć w wypadku wątpliwości.

1 komentarz:

  1. w wiekszosc przypadkow liczby.mnogiej.konczy sie koncowka ,,en"'
    np. een boek - twee boeken ( czyt. jedna ksiazka ,dwie ksiazki )

    jednak w wyrazach liczby poj. zakonczonych : é (-z apostrofem na gorze nad e) ,-e ,-el,-en,-er,-em,-en,-ie w liczbie mnogiej wyraz zakonczony jest : ,, s "
    np. het café - de cafés ; het jasje - jasjes ; de tafel - de tafels ;
    het varken -de varkens ; de bakker - de bakkers ;
    de bezem - de bezems ; de vakantie - de vakanties

    w wyrazach l.poj. zakonczonych :-a,-i,-o,-u ,-y .w liczbie mng. wyraz zakonczony jest: 's
    np.de opa - de opa's ; de taxi - de taxi's ; de auto - de auto's ;
    de paraplu - de paraplu's ; de baby - de baby's

    pozdrawiam Anita

    OdpowiedzUsuń

Podziel się ze mną swoją opinią - z przyjemnością przeczytam Twój komentarz :) Podpisz się jednak proszę, zwłaszcza jeśli oczekujesz odpowiedzi.